Türkiye İstatistik Kurumu, ağustos ayına ait ekonomik inanç endeksi datalarını açıkladı. Koronavirüs salgını tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de iktisat faaliyetlerde ve toplumsal hayatta aksilikleri beraberinde getirdi. Salgın sürecinde alınan tedbir ve kısıtlamalar ekonomik datalara yansıdı. Salgın hasebiyle iktisatta yaşanan tedirginlik nisanda ekonomik inanç endeksinin 51.3’e kadar gerilemesine yol açtı. Iktisat idaresi tarafından alınan tedbirler ve sağlanan dayanakların tesiriyle süratli bir toparlanma sürecine giren endeks, üst üste 4’üncü ayda yükselerek ağustosta 85.9’a çıktı. Endeks ocakta 97.1, şubatta 97.5, martta 91.,8, nisanda 51.3, mayısta 61.7, haziranda 73.5, temmuzda 82.2 düzeyindeydi.
ENDEKSLERDE ARTIŞ
Ekonomik inanç endeksindeki artış, gerçek kesim (imalat sanayi), hizmet ve perakende ticaret bölümü itimat endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Gerçek kesim inanç endeksi aylık bazda yüzde 5.8 artarak 105.2, hizmet kesimi itimat endeksi yüzde 5.7 yükselerek 70.5, perakende ticaret kesimi inanç endeksi yüzde 0.2 artışla 94.9 olurken, inşaat bölümü itimat endeksi ise yüzde 2.3 azalarak 85 kıymetine geriledi. Tüketici inanç endeksi, ağustosta yüzde 2.2 azalarak 59.6 kıymetine düştü.
‘V’ BIÇIMINDE TOPARLANMA
Öte yandan temmuz ayında açıklanan göstergeler de iktisattaki tabandan dönüşü ve ‘V’ formundaki toparlanmayı gözler önüne serdi. Toparlanmanın birinci sinyalleri, İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi’nde (PMI) görüldü. Nisan ayında 33.4’e kadar gerileyen endeks haziranda 53.9’a ulaştı. Endeks temmuzda 56.9’a çıkarak Şubat 2011’den bu yana en yüksek düzeyine ulaştı. Iktisattaki toparlanma ihracat sayılarına da yansıdı. İhracat haziranda geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 15.7 artarak 13 milyar 462 milyon dolar, ithalat yüzde 8.3 artışla 16 milyar 308 milyon dolar olarak gerçekleşti. Nisan ayında ihracat tekrar geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 41,4 azalarak 8 milyar 990 milyon dolar, ithalat yüzde 25 düşüşle 13 milyar 553 milyon dolar olmuştu.
ÇARKLAR TEKRAR DÖNDÜ
Iktisat idarenin attığı adımlar endüstride çarkların tekrar dönmesini sağladı. Salgının tesiriyle nisanda yüzde 30.2’lik düşüş gösteren sanayi üretim endeksi, mayıs ve haziranda yüzde 17’nin üzerinde aylık yükseliş kaydetti. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet kesimleri toplamında ciro endeksi de nisandaki sert düşüşün akabinde mayıs ve haziranda toparlandı. Endeks, nisanda yüzde 25.4 gerilemişti.
‘BATTIK, BİTTİK LOBİSİ TEKRAR ÜZÜLECEK’
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ekonomik inanç endeksindeki artışa ait değerlendirmelerde bulundu. Albayrak, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, endeksteki yükselişe dikkati çekti. Albayrak, şunları kaydetti: “Battık, bittik lobisi yeniden üzülecek. Ekonomik itimat endeksi temmuz ayında 82,2 iken ağustos ayında yüzde 4,4 oranında artarak 85,9 oldu. Durmak yok, yola devam.”
İHRACATÇILARA HAYIR GETİRSİN
Bakan Albayrak, 30’un üzerinde eser ile ihracatçılara hizmet veren Türk Eximbank’ın ‘Katılım Finans Sistemi’ prensipleri ile çalışan eserini devreye almasıyla ilgili olarak da şu tabirleri kullandı: “Tüm ihracatçılarımızın yolu açık, işleri bereketli olsun. Türk Eximbank’ın ihracatçılarımız için hazırladığı alternatif finans kaynakları zenginleştirildi. “Katılım Finans Sistemi’ ülkemiz ve ihracatçılarımız için hayırlar getirsin.”
OLUMLU KATKI YAPACAK
Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Dr. İsmet Demirkol da, AA muhabirine, ekonomik inanç endeksinde görülen artışın imalat, hizmet ve perakende bölümündeki toparlanmadan kaynaklandığını söyledi. Haziranda olağanlaşma sürecinin başlamasıyla imalat endüstrisinde görülen yükselişlerin sanayi üretimini artırdığını söz eden Demirkol, şunları kaydetti: “Hizmet ve perakende dalındaki istihdam artışları büyümeye olumlu katkı yapacak. Muhtemelen 3’üncü ve 4’üncü çeyrek büyüme sayılarının yüksek gelmesiyle ekonomik inanç endeksindeki çıkış devam edecek. Tarım ve teknoloji dalının imalat tarafındaki toparlanma ve büyümeyle Türkiye’de artık tabandan dönüşün başladığını söyleyebiliriz.”
ÇOK DAHA İLERİ TAŞIYACAĞIZ
Ağustos ayı Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi (FİKKO) toplantısının gerçekleştirildiğini duyuran Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, şu sözleri kullandı: “Milli iktisat programlarımızı, global finans durumunu istişare ettik. 2020 yılını bu performans ile sürdürüp gelecek yılda bunu çok daha ileri taşıyacağız inşaallah.”
Hürriyet
