Yapay arı kolonisi (Artifical Bee Colony) isimli algoritma çalışmasıyla yapay zeka konusunda öncü olan ERÜ Bilgisayar Mühendisliği Kısmı Tedrisat Üyesi Prof. Dr. Derviş Karaboğa’nın müdüriyetini yaptığı merkez, kısa vade evvel kuruldu.
Şimdi laboratuvar aşamasında olan merkezle ilgili açıklamada bulunan Prof. Dr. Karaboğa, araştırma merkezi için şu an bir laboratuvar oluşturmaya çalıştıklarını, çeşitli girişim destekleriyle daha kapasiteli hale getireceklerini belirtti.
Yapay zekanın son vakitlerde tanınan hale geldiğini lakin dünyada bir geçmişi olduğunu anlatan Karaboğa, “Hacettepe ve TOBB’da geçen yıl yapay zeka mühendisliği diye lisans kısmı açıldı. Kimi üniversitelerde yapay zeka bilgisayar mühendisliğinin altında ana bilim kolu olarak açıldı. Yavaş yavaş araştırma merkezleri açılıyor. İTÜ’de oturmuş ve faal çalışan bir yapay zeka merkezi var. Bu sayı kısa vade içinde daha da artacak. İstanbul’da hususî bir üniversite yapay zeka teknoparkı açmayı planlıyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Karaboğa, yapay zeka çalışmaları konusunda şu anda ABD ve Çin’in yarıştığını, bu devletleri Hindistan ve Almanya’nın izlediğini, Brezilya’nın Türkiye’den önde olduğunu aktardı.
ERÜ’nün yapay zeka alanında yaptığı çalışmaları da pahalandıran Prof. Dr. Karaboğa, şöyle konuştu:
“2017 yılında dünyada yapay zeka konusunda en tesirli yayınların çıktığı kurumlar sıralamasında ERÜ 82. sıradaydı. Türkiye’de birinci 100’de yalnızca ERÜ vardı. ERÜ’de yapay zeka konusunda kurumsal bir ortamın oluşması ve bu ortamda çalışan kişilerin organize edilip altyapı imkanlarının sunulması gerekiyordu. Bu merkez de bunu sağladı. Yapay zeka konusunda gelişmiş insan gereksiniminin karşılanması için bu tarz merkezlere, enstitülere gereksinim var. Bu gereksinim için bizler bir adım atmış olduk. Hem insan kaynağımız var hem ilmî yayın yapıyoruz, yani haber üretebiliyoruz. Bunu bir merkez çatısı altında yürütmek daha verimli hale getirecek. Yapay zekayla ekonomik katma bedel üretecek eserler ortaya çıkarmak gerekiyor. Yani ilmî yayınlarla her şey bitmiyor. Memlekete yararlılık açısından baktığımızda katiyen ekonomik bir ek sağlayacak hale dönüştürmek gerekiyor.”
Prof. Dr. Karaboğa, yapay zeka bilimi alanının genişliği dolayısıyla yönetim şurasını farklı branşlardan araştırmacılarla oluşturduklarını kaydetti.
ERÜ’nün sıhhat konusunda hem tecrübeli hem de donanımlı olduğuna dikkati çeken Karaboğa, “Sağlık meydanında Erciyes Üniversitesi gelişmiş bir üniversite. Elimizdeki datalar çok fazla. ERÜ bünyesinde Genkök, Nanotekonoloji ve İlaç Araştırma merkezleri var. Bu meydanların hepsiyle alakalı yapay zeka çalışmaları yapılabilir ve şık şeyler üretilebilir.” diye konuştu.
Yapay zekaya dayanan eserler üretilecek
ABD ve Hollanda’dan bilim kişilerinin, ilmî makalelerin sayısı, atıf sayısı, muharrir sırası üzere değişkenlerden oluşan ilmî tesir endeksini kullanarak 22 ana bilim kısmı ve 176 alt bilim kolunda oluşturduğu ve Plos Biology isimli ilmî mecmuada yayımlan en tesirli bilim kişileri listesinde 2 yıldır taraf alan ERÜ Bilgisayar Mühendisliği Talim Üyesi Prof. Dr. Bahriye Akay da merkezin en kıymetli gayelerinin birinin de bu yerdeki insan kaynağını tedarik etmek olduğunu lisana getirdi.
Yapay zeka sahasında talebeleri ilerletecek dersler vereceklerini anlatan Akay, “Bu mekteplileri girişimlerle destekleyeceğiz. Üniversite, kamu ve sanayi iş birliğiyle yapay zekaya dayanan eserler üretmeyi hedefliyoruz. Çok fazla yayın yapılıyor gelgelelim pratiğe dökülmediği sürece katma bedel oluşmuyor.” diye konuştu.
Yapay Zeka ve Büyük Olgu Araştırma Tatbik Merkezi Idare Heyeti Üyesi Dimağ ve Sinir Cerrahisi Tabip Talim Üyesi Halil Ulutabanca da yapay zekanın en çok ilgilendiği yerin savunma ve sıhhat olduğuna dikkati çekti.
Bu sahalarda dijital teknolojinin ağır kullanıldığını vurgulayan Ulutabanca, şunları kaydetti:
“Bu yerler kusurun en aza indirilmesi gereken ortamlar. Gönderdiğiniz bir füzenin milimetrik olarak nasıl yanını bulması gerekiyorsa dimağ cerrahisindeki bir ameliyatta da sıfır kusurla dimağ içindeki çekirdeği bulup yerleştireceğim şeyi gerçek yerleştirmem gerekiyor. Yapay zekanın kullanılmasının hedeflendiği en kıymetli meydanlardan biri tanı kısmı, radyolojik görüntülemeler, biyokimyasal çalışmalar stilinde. Dünyada bunlar yeni, şimdi emekleme aşamasında. Biz şu an yapay zekada dünyayla yarışma edebilir durumumuzu korumak istiyoruz. Bu merkezi kurmamızın maksatlarından biri de bu. Dünya bu işle uğraşıyor, bizim de onlarla aramızdaki makas çok açık değil.”
Hürriyet
