Giresun’un Sokakbaşı mahallesinde yöresel Giresun bıçağı üreten Haluk Kemal Yücesan, yüzlerce yıllık geçmişe sahip mesleğin son temsilcilerinden biri.
MARMARA SARSINTISINDAN SONRA MEMLEKETİNE YERLEŞTİ
1999 yılında Marmara Depremi’nden sonra memleketi Giresun’a yerleşen Yücesan, 21 yıldır büyük bir özveriyle mesleğine devam ediyor. Ustasının “Çavuş Ömer” lakaplı Ömer Saraçoğlu olduğunu belirten Yücesan, “Ustamın babası Temel Saraçoğlu, bu mesleği Rum kökenli Anton Usta’dan öğrendi” dedi.
“HEP BIÇAKLARLA BÜYÜDÜK”
Giresun’un bıçakçılık kültüründe kıymetli bir yeri olduğunu söz eden Yücesan, Mustafa Kemal Atatürk’ün “Diğer beşerler silahlarını alsın, Giresun uşakları bıçaklarını alıp gelsin” dediğini hatırlatarak “Aslında bıçakçılık mesleği aklımda olan bir şey değildi. Lakin bir aşinalığımız var tabi. Zira yaşadığımız kent Giresun bana nazaran bıçak kültürünün en yüksek olduğu vilayetlerden biri. Benim çocukluğumdan beri çakı bıçağı da dahil el yontması ile kendi oyuncaklarımızı kendimiz yapıyorduk. Onun içinde irili ufaklı bıçaklar gerekiyordu. Ya çakı bıçağı ya da bel bıçakları kullanıyorduk ya da av bıçakları. Yalnızca benim için geçerli değil Giresun’da yaşayan tüm insanların belinde ve cebinde olan bir şeydi. Yani daima bıçaklarla haşır neşir büyüdük” diye konuştu.
“KİM YAPACAK Kİ” DİYEN USTASINA “BEN YAPARIM” DEDİ
Merhum Ustası Çavuş Ömer’in mesleği devam ettirecek kimsenin olmaması nedeniyle dükkânı kapatacağını öğrendiğinde mesleğe başladığını belirten Yücesan, “Ustam olan ’Çavuş Ömer’ lakaplı Ömer Saraçoğlu, benim eniştemin babasıydı. Dükkanının önünde onunla karşılaştım. Biraz sohbet ettik. Mesleğin artık bittiğini, zira artık herkesin bu çeşit meslekleri yapmadığını, yapamadığını bilhassa bıçakçılık mesleğinin Çin malı bıçaklar çıktıktan sonra fabrikasyon bıçaklar çıktıktan sonra çok satılmadığını, masrafı karşılamadığını söyleyerek dükkânı kapatacağını söyledi. ’Kim yapacak ki’ dedi. ’Ben yaparım’ dedim. ’Yapabilir misin’ dedi. Bunu söylediğimde 40 yaşındaydım. Öğretebilir misin dediğimde yarın sabah gel, dedi. Böylece mesleğe adım attım” tabirlerini kullandı.
KÜLTÜREL MİRAS TAŞIYICISI OLDU
Tıpkı vakitten Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2010 yılında “Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı” olarak onay alan Haluk Kemal Yücesan, Giresun’a ilişkin yaklaşık 10 çeşit bıçak yaptığını belirtti. Büsbütün el üretimi olarak bıçak yaptığını söyleyen Yücesan, öteki kentlerden gelen talepler nedeniyle Giresun bıçaklarına vakit ayıramadığını söyledi.
“TAMAMEN ELLE YAPIYORUZ”
Yücesan “Giresun’a ilişkin klasik bıçaklarımızı yapmakta zorlanıyoruz. Sebebi de beşerler sipariş bıçak istiyor. Bıçak meraklıları çok sağ olsunlar onların sayesinde ayakta duruyoruz. Lakin ben istiyorum ki yalnızca Giresun’a ilişkin yöresel bıçakları üreteyim. Lahana bıçağı, pancar-dible bıçağı, kanun bıçakları, Giresun Saldırması yalnızca onları satmak istiyorum fakat kâfi gelmiyor. Büsbütün elle yapıyoruz. Lakin tabi topraktan demiri çıkarıp çeliğe dönüştürmüyoruz. O kadar da değil. Hammaddeyi dışarıdan alıyoruz ancak çelik haline biz getiriyoruz” dedi.
“YEREL SANATLAR YAŞATILMALI”
Bıçak üretimi konusunda dayanak verilirse Giresun bıçağının tanıtımına büyük katkı sunabileceğini belirten Yücesan, “Bunu çok manada üretip insanlara sunarsak Giresun bıçağını dünyanın en meşhur bıçağı yapabilirim. Kâfi ki lokal idareler bana ön ayak olsun. Gelsin yardımcı olsunlar ben bu işi geliştireyim. Bana çalışan tahsis etsinler, yer tahsis etsinler. Göstereyim, öğreteyim ayrıyeten bir bıçakçılık dalı olsun. Yalnızca bıçak değil, Giresun çok enteresan sanatkarları var. Bizim Kazancılar diye bir çarşımız vardı. Oradaki sanatkarların bir kısmı hala duruyor. Lakin kıyıda köşede sağda solda. Kendi çapında üretmeye çalışıyor. Bakırcılık işi Giresun’da çok iyiydi, mükemmeldi. O cins bedellerin yaşatılması taraftarıyım açıkçası. Yaşayan sanatkarların kıymetlendirilmesi gerekiyor. Sanatkarları bulup geleceğe taşımak gerekiyor. Bu hususta yardımcı olmaları bizim en büyük beklentimiz” tabirlerini kulandı.
Ensonhaber
