Araştırmacılar tekniğin işe yaradığını zira ses dalgalarının sıcak sularda daha süratli yayıldığını söyledi.

Araştırma takımı, Hint Okyanusu’nda son 10 yılda kaydedilen titreşimler aracılığıyla yayılan ses dalgalarını inceledi.

Global ısınmasıyla denizlerin de daha sıcak hale gelmesiyle bilim insanları ses dalgalarının da hızlandığını gördü.

“Science” isimli mecmuada yayımlanan yeni metot, Hint Okyanusu’nda son on yılda kaydedilen ısınmanın evvelki iddiaların çok üstünde olduğunu gösterdi.

Okyanusların ısınmasına ait hakikat bilgiler elde edilmesi iklim bilimcileri için kritik ehemmiyette.

Araştırmacılara nazaran sera gazlarıyla atmosfere sıkışan gücün yüzde 90’ı denizler tarafından emiliyor.

Fakat farklı pozisyonlarda ve derinliklerde kesin ısı ölçümleri yapılması kolay olmuyor.

Argo yüzücüleri

Argo yüzücüleri ismi verilen yaklaşık 4 bin aygıtla suyun ısı derecesine dair bilgiler toplandı. Bu yol her ne kadar işe yarasa da hala bilinmeyen çok şey var.

Bilhassa de suların yaklaşık 2.000 metre derinliğindeki durumun ne olduğuna ait kâfi bilgi bulunmadığı belirtiliyor.

Araştırma grubunun geliştirdiği yeni metot, deniz suyundaki ses suratının ısıyla temaslı olduğunu gösteriyor.

Bilim insanlarının yarattığı ses dalgalarının kullanılması fikri birinci olarak 1970’lerin sonunda ortaya atılmış ve denenmişti.

Ancak bu ses dalgalarının deniz memelilerinin üstündeki tesirine dair tasalar ve artan maliyet nedeniyle bu fikirden vazgeçilmişti.

Yeni metot, sualtındaki zelzelelerle ve titreşimlerle doğal yollarla oluşan ses dalgalarından faydalanıyor.

Bilim insanları, Hint Okyanusu’nda 2004 ila 2016 yılları ortasında meydana gelen yaklaşık 4 bin titreşimden elde edilen bilgileri araştırdı.

Araştırmacılar daha sonra “tekrar eden” çabucak hemen birebir kaynak ve güce sahip zelzeleleri inceledi.

Yavaş ilerleyen bu işaretlerin deniz üstünden Endonezya’dan Diego Garcia adasındaki müşahede merkezine ne kadar müddette ilerlediklerini hesaplayarak son 10 yılda okyanustaki ısı değişimini de tespit edebildiler.

Hint Okyanusu’nda 10 yıllık inceleme

BBC’ye konuşan araştırma takımı üyesi Calfornia Teknoloji Enstitüsü’nden Dr. Wenbo Wu, “Ses dalgalarının Sumatra’dan Diego Garcia’ya seyahat etmesi yaklaşık yarım saat sürüyor” dedi ve araştırmaya ait şu açıklamayı yaptı:

“Sumatra ve Diego Garcia ortasındaki derin okyanusta sıcaklık değişimi bu yarım saatlik seyahat mühletinin saniyenin onda biri kadar değişmesine neden oluyor.

“Bu değişiklikleri çok hakikat bir biçimde hesaplayabildiğimiz için okyanus derinliklerindeki ortalama sıcaklık değişimini anlayabiliriz, bu durumda bu bir derecenin yaklaşık onda biri kadar.”

Yeni prosedür, mevcut dataları kullandığı için düşük maliyetli görülüyor. Ayrıyeten mevcut 2 bin metrelik kısıtlamalardan daha derinlerdeki sıcaklığı da ölçebilecek hassasiyete sahip.

Bilim insanları bu araştırmayla, Hint Okyanusu’nda 10 yılda gerçekleşen ısınmanın, evvelki kestirimlerin çok üstünde olduğunu ortaya koydu.

Ancak araştırmayla ilgili kimi ikazlar da yapılıyor.

Dr. Wu, “Bu sonuçların sadece bir bölge için ve belirlenen 10 yıl için geçerli olduğunu vurgulamak değerli. Bu tekniği öteki bölgelere de uygulamalıyız ve okyanus derinliklerinde global iddiaların sistematik olarak altında yahut üstünde kalıp kalmadığını anlamak için farklı vakitleri değerlendirmeliyiz” dedi ve ekledi:

“Bu tarafta kesin sonuçlara varmak için çok erken” yorumunu yaptı.

Bu usulün global olarak işe yarayıp yaramayacağının anlaşılması için bilim insanlarının daha fazla su altı reseptörlerine erişmeye gereksinimi olacak.

Araştırma takımı şimdilik, BM Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Antlaşması tarafından işletilen hidrofon ağının topladığı datalarla çalışıyor. Bu ağ, sualtındaki nükleer patlamaları dinliyor.

Dr. Wu’ya nazaran bu hidrofonlar her yıl global olarak meydana gelen 10 bine yakın sığ denizaltı sarsıntılarından elde edilen sinyalleri tespit ediyor. Dr. Wu, “Tüm bu bilgiler okyanus derinliklerindeki sıcaklık değişimine ait bilgiler içeriyor ve bu bilgiler de bizim onları keşfetmemizi bekliyor” diyor.

Hürriyet