Aldığı maaşından tasarruf ederek yıllarca hayalini kurduğu aracı satın alan vatandaş, aracın sigortasını yaptırmak için gittiği acentada hayatının şokunu yaşadı. Aracın pert olduğunu öğrenen mağdur vatandaş, noter kanalıyla araçta kapalı ayıp olduğunu satıcıya bildirdi. Buna karşın taleplerine karşılık alamayan mağdur tüketici, Asliye Hukuk Duruşması’nın yolunu tutttu. Aracın sigorta ve kasko süreçlerini yaptırmak için başvurduğu sırada pert kayıtlı olduğunu öğrendiğini, davalının satış öncesinde bu hususta kendisine haber vermediğini öne sürdü. Aracın pert kayıtlı olmasının zımnî ayıp olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini ileri sürerek, kapalı ayıplı aracın iadesine ve 14 bin 900 TL satış bedeli ile araç için yapmış olduğu 327 TL masraf dahil olmak üzere zararının davalıdan öğrenimine karar verilmesini istedi. Davalı, davanın reddini diledi.
“ARACI PİYASANIN ALTINDA ALDI, PERT KAYDINI BİLMESİ GEREKİRDİ”
Mağdur vatandaş, 2. şoku duruşma kararıyla yaşadı. Aracın piyasadan 6 bin lira daha düşük bir bedelle satın alınmasının pert kaydı olma ihtimalinin güçlendirdiğine dikkat çeken Duruşma; aradaki bu farkın aracın ağır hasara uğramasından kaynaklanan kıymet kaybından kaynaklandığı ve davacının araçtaki ağır hasar durumunu bildiği yahut bilebilecek durumda olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verdi. Davacı, kararı temyiz edince devreye Yargıtay 13. Hukuk Dairesi girdi. Emsal nitelikte bir karara imza atan Daire; “Borçlar Kanununun 223. unsuru kararına nazaran, alıcı satılanın durumunu işlerin olağan akışına nazaran imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılan da satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu münâsib bir müddet içinde ona bildirmek zorundadır. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirim yapmayı ihmal ederse satılanı kabul etmiş sayılır. Ismi bir muayene ile meydana çıkarılamayacak bir ayıp sonradan çıkarsa bunu da derhal satıcıya haber vermelidir. Aksi takdirde satılanı bu ayıplı hali ile kabul etmiş sayılır. Davacı öğrendiği bilinmeyen ayıbı noterden düzenlenen ihtarname ile davalıya bildirmiştir. Davacı bilinmeyen ayıp nedeniyle derhal satıcılara ihbarda bulunmakla satılanı, açıklanan kanun kararı yeterince ayıplı haliyle kabul etmemiştir.” sözlerine konum verdi.
Mahkemece, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda aracın piyasa kıymetinden düşük satın alınması nedeniyle davacının ayıbı bildiğine kanaat getirilmiş ise de aracın piyasa kıymetinden düşük satın alınması davacının ayıbı bildiğine karine oluşum etmeyeceği vurgulandı. Dava konusu araçta bulanan ayıbın davacıdan gizlenmediğinin ispat yükü davalı tarafta olduğu hatırlatıldı.
Kararda; “Hal bu türlü olunca; mahkemece, açıklanan hususlar göz önünde tutularak sonucuna nazaran bir karar verilmesi gerekirken, aksi kanılarla yazılı formda karar tesisi tarz ve yasaya alışılmamış olup, bozmayı gerektirir. Kararının bozulmasına oy birliği ile hükmedilmiştir.” denildi.
“KANUNDA TÜKETİCİNİN HAKIKAT BİLGİLENDİRİLMESİ ESAS ALINMIŞTIR”
Bursa Tüketiciler Derneği Umumî Yöneticisi Sıtkı Yılmaz da bahis ile ilgili kısa bir açıklama yaparak, “Araç satışları ile ilgili derneğimize önemli şikayetler gelmektedir. Münhasıran son periyotta getirilerin aşağı çekilmesiyle birlikte ağır bir alım satım gerçekleşiyor. Bu süreçlerde de tüketici mağduriyetine yol açan birtakım satışlar olmaktadır. Burada her şeyden evvel altını çizmek istediğim husus, 6502 Sayılı Tüketici Kanunu tüm satışlarda tüketicinin gerçek bir halde bilgilendirilmesini esas kılmıştır. Başkaca Uygar Kanunumuzun 2. hususu de satıcıların dürüst bir satış yapmakla hükümlü olduklarına işaret etmektedir. Bu nedenle gerek sıfır, gerekse 2. el satışlarda olsun satıcıların araçları ile ilgili tüketiciyi akıllıca bilgilendirmeleri gerekiyor. Aksi takdirde bu aracın iadesi ve kullandıkları paranın yasal neması ile birlikte ödenmesini gerektiren süreç işletebilir” dedi.
“KİŞİDEN INSANA SATIŞLARA DİKKAT”
Tüketicinin dikkat etmesi gereken noktaları da anlatan Yılmaz, “Kişiden insana satış olup olmadığına bakılması gerekiyor. Her ne kadar tüketici galeri üzerinden araç alıyor ise de notere gittiğinde şahıstan şahısa yapılıyor. Bu tıp satışlarda tüketici, tüketici haklarından yararlanamamaktadır. Tüketici bu alım satımlarda bir tarafın kesinlikle satıcı kimliğine sahip olması gerekmektedir. Aracı alırken, aracın trafiğe girdiği günden sattığı güne kadar olan sürecini, satıcı tarafından alıcı sahih bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bu tüketicini kanunun bir hükmüdür” diye konuştu.
Alıcının bir şeyi biliyor olma ihtimali üzerinden değil, satanın sorumluluğu açısından ayıbın söylenmesi gerektiğine vurgu yapan Yılmaz, “Satıcı eserin ayıbını söyleyerek satması gerekmektedir. Bu halde yapmadığı takdirde fiyat üzerinden tüketici sorumlu tutması kabul edilemez. Orada eserin tüketicinin idrakine bırakması da kanuni açıdan da hakikat sonuç getirmez. Kendisinin bildiğini karşı taraftan saklamak iade için yerinde bir sebeptir” dedi.
Hürriyet
