Türk iktisadının önde gelen sivil toplum ve meslek kuruluşları, ortak açıklamayla son devirde Türkiye’den ithalatı engelleme teşebbüslerine karşı Suudi Arabistan yetkililerini, ticari ve ekonomik bağlantılardaki problemleri çözmek için somut adımlar atmaya çağırdı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Lideri Simone Kaslowski, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri Bendevi Palandöken, Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Lideri Abdurrahman Kaan, Dış Ekonomik İlgiler Şurası (DEİK) Lideri Nail Olpak, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri İsmail Gülle, Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Lideri Mithat Yenigün ve Memleketler arası Yatırımcılar Derneği (YASED) Lideri Ayşem Sargın, Suudi Arabistan ile ticari ve ekonomik münasebetlere yönelik ortak yazılı açıklama yaptı.
SAMİMİYETLE İNANIYORUZ
Türkiye’den mal tedarikinin azaltılmasının, Suudi firmaların da iş hacimlerini ve gelirlerini düşüreceğinin tabir edildiği açıklamada, “Kalite, fiyat ve inanç manasında Türk eserlerini tercih eden Suudi Arabistan vatandaşlarının alım gücünü olumsuz etkileyecektir. Bu çerçevede Türk iş insanları olarak, ticari ve ekonomik ilgilerimizdeki meseleleri çözmek için Suudi yetkililerden somut adımlar atmasını bekliyoruz. Yapan diyalog ve karşılıklı iş birliği ile her türlü sorunu çözebileceğimize ve tüm manileri birlikte aşabileceğimize samimiyetle inanıyoruz” denildi.
KAZAN-KAZAN PRENSİBİ
Ortak açıklamada, Suudi Arabistan ile ticari ve ekonomik bağlantıların sıkıntısız bir biçimde sürdürülmesine büyük ehemmiyet verildiği söz edildi. Birbirini tamamlayıcı nitelikte olan Türk ve Suudi ekonomilerinin kalkınması ve büyümesinin, ülkeler ortasındaki ticaretin kazan-kazan unsuru çerçevesinde sürdürülmesiyle mümkün olduğuna işaret edilen açıklamada, ticaretin halkları zenginleştiren ve refahı artıran en değerli öge olduğu vurgulandı.
Tüm bunlara karşın, Suudi Arabistan’da Türk firmalarına yönelik giderek artan bir negatif tavır sergilenmeye başlandığının üzülerek takip edildiği belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “Firmalarımızdan aldığımız ve basına da yansıyan şikayetlerde, Suudi yetkililer tarafından Türkiye’den ithalat yapılmamasının söz edildiğini görüyoruz. Ayrıyeten firmalarımızdan mal tedarik eden birçok Suudi firmasına, Türkiye’den ithalat yapılmaması için taahhütname imzalatıldığı da söz edilmektedir.
GLOBAL SORUN
Tekrar son devirde global lojistik firmaları da Suudi Arabistan’da Türk eserlerine karşı uygulanan mahzurlar konusunda müşterilerini uyarmakta, Suudi gümrüklerinde yalnızca Türkiye’den gelen eserler için çok uzun mühlet bekletilmeye hazır olmalarını ve hatta Türkiye’den ithalatın engellenebileceğini belirtmektedir. Hasebiyle bu mevzu ikili ekonomik bağların boyutunu da aşarak global tedarik zincirleri açısından da sorun haline gelmiştir. Son olarak, Suudi Ticaret Odaları Kurulu Lideri Ajlan bin Abdul Aziz Al-Ajlan’ın 3 Ekim 2020 tarihinde kendi toplumsal medya hesabında Türk eserlerini boykot etmenin tüm Suudi vatandaşların vazifesi olduğuna dair paylaşımı her iki ülke iş insanlarında da büyük hayal kırıklığına neden olmuştur.”
MÜTEAHHİTLER İÇİN DE GEÇERLİ
Olumsuz gelişmelerin yıllardır Suudi Arabistan iktisadına katkı sağlayan ve bugüne kadar ülkede yüzlerce değerli projeyi muvaffakiyetle tamamlamış bulunan Türk müteahhitlik firmaları için de geçerli olduğu belirtilen açıklamada, şu sözlere yer verildi: “Müteahhitlerimiz uzunca bir müddettir açılan kıymetli ihalelere davet edilmemekte, kendilerine yeni büyük proje verilmemektedir. Firmalarımızın Suudi Arabistan’da maruz kaldığı ayrımcı muameleler nedeniyle derin hüzün içindeyiz. Ülkelerimiz ortasında ticareti engellemeye yönelik resmi yahut gayri resmi uygulamalar, aramızdaki ticari münasebetlere negatif yansıyacak, her iki ülke iktisadına ve halkına ziyan verecektir.”
Hürriyet
